13/9/13

Με μια λύρα κατά του φασισμού (ανταπόκριση από το αντιφασιστικό φεστιβάλ στα Ανώγεια, 12-14.8.2013): κείμενο της Ι. Σπηλιοπούλου στο: enthemata.wordpress.com (και στο σχόλιο που συνοδεύει τον τίτλο)





3 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

ΟΛΟ TO KEIMENO ΣΤΑ ΣΧΟΛΙΑ. "Στ’ Ανώγεια όλα είναι αληθινά. Δεν υπάρχουνε πλαστικά, ούτε υποκατάστατα. Υπάρχει πέτρα, ξύλο, χρώμα και πράσινο της Γης. Ευγένεια από τη φύση κι όχι από σκοπιμότητα. Νερό και υφαντά, με ύφανση δύσκολη και μπλεγμένη, αλλά με ένα αποτέλεσμα, θα ’λεγα, θεϊκά απλό. Υπάρχουνε οι κάτοικοι, εντατικά γραμμένοι, λες κι ήρθαν στον κόσμο χτες. Υπάρχει και η φωνή τους. Περήφανα κι όχι αδιάκριτα δυνατή. Για ν’ ακουστεί στην αντικρινή πλαγιά, στην παρακάτω χώρα και στα δυο άκρα του νησιού. Στ’ Ανώγεια υπάρχει η Κρητική ματιά, που λέει ο Καζαντζάκης. Η εκ βαθέων δύναμη, η από Θεού — που λεν οι Χριστιανοί».

Όσα ο Μάνος Χατζιδάκις ("Τα σχόλια του Τρίτου") κατέγραφε ως χνάρια αυθεντικότητας πριν από τριάντα πέντε χρόνια, με αφορμή τους Μουσικούς Αγώνες, είναι και σήμερα ευδιάκριτα. «Δραματικά παρούσα» και η μνήμη («Κανένας δεν ξεχνά, τίποτα δεν ξεχνιέται»), που «επιλέγει το ουσιαστικό για να το σπείρει στο Μέλλον»: από τις 12 ως τις 14 Αυγούστου ο Δήμος Ανωγείων διοργάνωσε αντιφασιστικό φεστιβάλ, τιμώντας την 69η επέτειο του Ολοκαυτώματος του χωριού από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής το 1944 (πρόκειται για το τρίτο ολοκαύτωμα μέσα σε 120 χρόνια, καθώς είχαν προηγηθεί δύο από τους Τούρκους, το 1822 και το 1867). Αυτή «της αντρειάς η φλέγα», η περήφανη φωνή του τόπου και των κατοίκων (με την αλυσίδα των γενεών) ενάντια στις αναβιώσεις του ναζισμού καθιστά τα Ανώγεια, εκτός από μνημείο ηρωισμού, κύτταρο αέναης αντίστασης στους σκοτεινούς καιρούς μας.

Στο χωριό μάς υποδέχτηκαν συνθήματα –και μαντινάδες– με αντιφασιστικό περιεχόμενο γραμμένα σε διάφορα σημεία από μαθητές. Θα ήταν παράλειψη να μην τονιστούν η δραστηριοποίηση και η εγρήγορση των νέων – και μέσω της ενημερωτικής σελίδας που δημιούργησαν στο facebook. Σε συνεργασία με τοπικούς φορείς και με επίκεντρο το θέατρο «Νίκος Ξυλούρης» καθώς και τις πλατείες του χωριού πραγματοποιήθηκαν ποικίλες εκδηλώσεις, που διακρίνονταν για την ποιότητά τους: προβολές ταινιών, εργαστήρι ζωγραφικής για παιδιά, σκακιστικοί αγώνες, έκθεση με θέμα «Προσωπικότητες και αγώνες της μη βίας», συζήτηση για το φασισμό, διαδήλωση, συνέλευση για το φασισμό και τη δημοκρατία σε καιρούς κρίσης, μουσικο-ποιητική παράσταση με τίτλο «Αναντράνισμα». Τέλος, οι συναυλίες, από παραδοσιακή μουσική μέχρι τζαζ, έκαναν κάθε βραδιά του Αντιφασιστικού να κλείνει με γλέντι. Στις 11 Αυγούστου εξάλλου στα Ανώγεια διοργανώθηκε η παγκρήτια καντάδα, με τη συμμετοχή μουσικών και χορευτών, στο πλαίσιο του εορτασμού της Ένωσης με την Ελλάδα.

Σε μια αυτόνομη εν πολλοίς τοπική κοινωνία, όπου τα εκλογικά ποσοστά δεν δημιουργούν ανησυχία για την άνοδο της ακροδεξιάς, κάτοικοι, πανεπιστημιακοί, επισκέπτες, εκπρόσωποι πολυσυλλεκτικών συλλογικοτήτων συζήτησαν, με σημείο σύγκλισης και κοινή αγωνία την υπεράσπιση της δημοκρατίας. Στο περιθώριο του φεστιβάλ ο παλμός της καθημερινότητας αποπνέει ανάλογες αξίες: το σεβασμό της διαφορετικότητας, τον πλούτο της πολυμορφίας. Εύφορο έδαφος για την ανάπτυξή τους η συντροφικότητα, η ευθύτητα και η γενναιοδωρία των ντόπιων. Ελάχιστο αντίδωρο η ευγνωμοσύνη μας. Σύμμαχοι ο φυσικά ρέων χρόνος (θεραπεύοντας τον τραυματισμένο της πρωτεύουσας) κι ο αέρας, που διώχνει μακριά το φόβο και κινείται ορμητικά όπως τα κύματα της κρητικής μουσικής, ανάσα και κραυγή ελευθερίας, μαχόμενη επαναστατική ουσία.

Στις στράτες του Ψηλορείτη, εκεί όπου το δρόμο των ανταρτών, των βοσκών και των αγριμιών όριζε και ορίζει η γυμνή πέτρα, ο ουρανός φαίνεται προσιτός, το φως σε αρμονία με τους ίσκιους των βουνών. Αναζητώντας τον μίτο του μύθου στη μήτρα της γης, το Ιδαίον Άντρον, Ανωγειανοί μάς έλεγαν ότι συμβούλευαν να το επισκεφτεί όποιον αντιμετώπιζε ένα δίλημμα, για να «πάρει πράξη». Με την ελπίδα να συνεχιστεί, το αντιφασιστικό φεστιβάλ αποτέλεσε γόνιμο έναυσμα για να «πάρουμε πράξη», στον πόλεμο ενάντια σε ό,τι υποδουλώνει, σε ό,τι πληγώνει την αξιοπρέπεια, και συνάμα μύηση «στο μετερίζι τσ’ ανθρωπιάς και τση τιμής το χρέος».

Η Ιωάννα Σπηλιοπούλου είναι φιλόλογος

Πέτρος Χριστοφιλίδης είπε...

ΛΟΓΙΑ ΑΠΛΑ, ΠΕΡΗΦΑΝΑ, ΑΝΟΙΧΤΟΣΥΝΗΣ ΛΟΓΙΑ
Η ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑΤΡΕΙΑ ΠΟΥ ΠΝΕΕΙ ΣΤΑ ΑΝΩΓΕΙΑ

Ανώνυμος είπε...

Εγώ πήγα στο Ρέθυμνο
για πρόγαμο, για έθιμο
ο Χρήστος Κολυμπάρι
(έτσι κάνουν οι κουμπάροι)
κι εσύ τρίτη, καλύτερη
βρέθηκες στα Ανώγεια
κι έκλεισες όλη τη χαρά
στα αποψινά σου λόγια
- η Κρήτη μάς φιλοξενεί
με όλα μας τα σχέδια
τόπος που σ' όλους προξενεί
δέος, ορμή κι ευσέβεια