24-9-2011
Η έκθεση "Οδυσσέας Ελύτης, ποίηση και ζωγραφική" του Ιδρύματος Θεοχαράκη είναι μια ευκαιρία ενός εσωτερικού διαλόγου με το λαμπρό εγχώριο καλλιτεχνικό παρελθόν. Το βλέμμα του επισκέπτη συναλλάσσεται με λέξεις και χρώματα που αφήνουν τη σφραγίδα μιας μεγάλης τέχνης. Μιας τέχνης που αν μη τι άλλο είναι παραγωγός ενός σιωπηλού δέους και μιας λαχτάρας, μιας δίψας για κάλλος και ''αφαίρεση''. Ο ποιητής είχε την τύχη να συνεργαστεί με ονόματα-μύθους, και ορισμένα τεκμήρια αυτών των σχέσεων στέκονται με μεγαλοπρέπεια πίσω από το γυαλί. Ο ποιητικός λόγος άναψε τη φωτιά της μουσικής και προσκάλεσε το ζωγραφικό πινέλο. Αυτός ο πλούτος της ζωής του ποιητή, αυτές οι πολύτιμες διασυνδέσεις του και οι διασταυρώσεις των εμπνεύσεών του με τις άλλες των άλλων γίνονται για όλους εμάς ένα αληθινό μυστήριο. Θα ήθελε κανείς να διατρέξει αυτή τη ζωή μέσα από τις σελίδες ενός γιγάντιου ημερολογίου που το αισθάνεται τόσο μεγάλο ωσάν αυτό να φτάνει μέχρι τον ουρανό. Τα όμορφα τα λόγια πόσο ανακουφιστικά αντηχούν στα κοιλώματα της ανθρώπινης ψυχής. Τα λόγια τα κριτικά, στα ''Ανοιχτά χαρτιά'', που προσεγγίζουν τις καλλιτεχνικές δημιουργίες, δίπλα στα λόγια τα ποιητικά γραμμένα ή αντιγραμμένα καλλιτεχνικώς σε λευκές σελίδες ή κομψά τετράδια. Μια καθαρότητα, μια ευαισθησία, μια στόφα και ποιότητα, ένα γούστο που χωρίς να τα εξετάσεις αισθάνεσαι πως εκεί μέσα δεν υπάρχει ''λάθος'', το έχει παραμερίσει με το θάμβος της η ομορφιά. Ο ποιητής δίπλα στον Γ. Μόραλη, τον Αλέκο Φασιανό, τον Ανδρέα Εμπειρίκο, τον Γιάννη Τσαρούχη κ.λπ. Πόσο ασφαλής θα πρέπει να ένιωθε δίπλα σε όλους αυτούς, πόσο δημιουργική και πυρφόρα θα πρέπει να ένιωθε τη μοναξιά του, όταν κοιτούσε για ώρες τη θάλασσα, όταν περιπατούσε μέσα στη φύση και στις αρχαιότητες, όταν παρατηρούσε αμείλικτα αυτό το μεγάλο θαύμα που λέγεται ζωή. Εκεί, μέσα στον επιλεγμένο αυτόν πλούτο, και 2-3 παιδικές κάρτες με συγχαρητήρια για το βραβείο του 1979, και ένα γράμμα του Μάνου Χατζιδάκι από το έτος 1950, και ένα τρυφερό κι όλο αγωνία γράμμα της μητρός του από το έτος 1941 που του ζητεί ''να αναλάβει'' από μιαν ασθένεια που τον έβαλε. Εκεί και οι δίσκοι, τα τραγούδια, οι φωτογραφίες, τα μπλοκ, οι ταυτότητες, όλα εκείνα που πιστοποιούν πως αυτός ο άνθρωπος έχοντας όλα τα κοινά και καθημερινά που διαθέτουμε κι εμείς υψώθηκε σε ένα άλλο επίπεδο βίωσης και απόλαυσης των πραγμάτων. Το μάτι του ποιητή και το χέρι που γράφει και το χρώμα που βάφει και η πέτρα που παρασταίνει και η τέχνη που ανασταίνει... και οι εικόνες ενός άλλου κόσμου που είναι θεραπαινίδες ενός χαμένου πλέον αλλά μονίμως επίκαιρου βασιλείου. Σε αυτή την αίθουσα ο άνθρωπος γεννά τη συγκίνηση ότι ξαναβρίσκει δικούς του ανθρώπους, τα στηρίγματά του για ένα τόσο σκληρό και τραχύ παρόν, που τον περιμένει σαν κατάσκοπος έξω από το κατώφλι του μεγάρου να τον αρπάξει και να τον προσγειώσει, να τον ρίξει από τις άφθαστες κορφές της υψηλής τέχνης στα χαμαιτυπεία των οικονομικών αγορών και στα θεωρεία της διαφθοράς, της κερδολατρίας, του αμοραλισμού.
Π. Χριστοφιλίδης
Υ.Γ.: Ο Ηλίας Καφάογλου, πιστός στο εκδοτικό του ραντεβού, επιμελήθηκε τον τόμο ''Συν τοις Άλλοις'' (εκδ. Ύψιλον) με συνεντεύξεις του ποιητή μέσα σε μιαν περίοδο περίπου 50 χρόνων. Ανάμεσα στις άλλες και κείνη που έδωσε στον ''δικό μας'' Δημήτρη Τ. Άναλι.
Αν μ' ακούει ο Ηλίας, ας εισπράξει και αυτό: Μπράβο Ηλία, και εις ανώτερα, αν και ήδη έχεις φτάσει κι εσύ στις υψηλές κορφές!
Ελύτης Ιουλίτα Ηλίας : λέτε να είναι τυχαίες οι παρηχήσεις;
Η έκθεση "Οδυσσέας Ελύτης, ποίηση και ζωγραφική" του Ιδρύματος Θεοχαράκη είναι μια ευκαιρία ενός εσωτερικού διαλόγου με το λαμπρό εγχώριο καλλιτεχνικό παρελθόν. Το βλέμμα του επισκέπτη συναλλάσσεται με λέξεις και χρώματα που αφήνουν τη σφραγίδα μιας μεγάλης τέχνης. Μιας τέχνης που αν μη τι άλλο είναι παραγωγός ενός σιωπηλού δέους και μιας λαχτάρας, μιας δίψας για κάλλος και ''αφαίρεση''. Ο ποιητής είχε την τύχη να συνεργαστεί με ονόματα-μύθους, και ορισμένα τεκμήρια αυτών των σχέσεων στέκονται με μεγαλοπρέπεια πίσω από το γυαλί. Ο ποιητικός λόγος άναψε τη φωτιά της μουσικής και προσκάλεσε το ζωγραφικό πινέλο. Αυτός ο πλούτος της ζωής του ποιητή, αυτές οι πολύτιμες διασυνδέσεις του και οι διασταυρώσεις των εμπνεύσεών του με τις άλλες των άλλων γίνονται για όλους εμάς ένα αληθινό μυστήριο. Θα ήθελε κανείς να διατρέξει αυτή τη ζωή μέσα από τις σελίδες ενός γιγάντιου ημερολογίου που το αισθάνεται τόσο μεγάλο ωσάν αυτό να φτάνει μέχρι τον ουρανό. Τα όμορφα τα λόγια πόσο ανακουφιστικά αντηχούν στα κοιλώματα της ανθρώπινης ψυχής. Τα λόγια τα κριτικά, στα ''Ανοιχτά χαρτιά'', που προσεγγίζουν τις καλλιτεχνικές δημιουργίες, δίπλα στα λόγια τα ποιητικά γραμμένα ή αντιγραμμένα καλλιτεχνικώς σε λευκές σελίδες ή κομψά τετράδια. Μια καθαρότητα, μια ευαισθησία, μια στόφα και ποιότητα, ένα γούστο που χωρίς να τα εξετάσεις αισθάνεσαι πως εκεί μέσα δεν υπάρχει ''λάθος'', το έχει παραμερίσει με το θάμβος της η ομορφιά. Ο ποιητής δίπλα στον Γ. Μόραλη, τον Αλέκο Φασιανό, τον Ανδρέα Εμπειρίκο, τον Γιάννη Τσαρούχη κ.λπ. Πόσο ασφαλής θα πρέπει να ένιωθε δίπλα σε όλους αυτούς, πόσο δημιουργική και πυρφόρα θα πρέπει να ένιωθε τη μοναξιά του, όταν κοιτούσε για ώρες τη θάλασσα, όταν περιπατούσε μέσα στη φύση και στις αρχαιότητες, όταν παρατηρούσε αμείλικτα αυτό το μεγάλο θαύμα που λέγεται ζωή. Εκεί, μέσα στον επιλεγμένο αυτόν πλούτο, και 2-3 παιδικές κάρτες με συγχαρητήρια για το βραβείο του 1979, και ένα γράμμα του Μάνου Χατζιδάκι από το έτος 1950, και ένα τρυφερό κι όλο αγωνία γράμμα της μητρός του από το έτος 1941 που του ζητεί ''να αναλάβει'' από μιαν ασθένεια που τον έβαλε. Εκεί και οι δίσκοι, τα τραγούδια, οι φωτογραφίες, τα μπλοκ, οι ταυτότητες, όλα εκείνα που πιστοποιούν πως αυτός ο άνθρωπος έχοντας όλα τα κοινά και καθημερινά που διαθέτουμε κι εμείς υψώθηκε σε ένα άλλο επίπεδο βίωσης και απόλαυσης των πραγμάτων. Το μάτι του ποιητή και το χέρι που γράφει και το χρώμα που βάφει και η πέτρα που παρασταίνει και η τέχνη που ανασταίνει... και οι εικόνες ενός άλλου κόσμου που είναι θεραπαινίδες ενός χαμένου πλέον αλλά μονίμως επίκαιρου βασιλείου. Σε αυτή την αίθουσα ο άνθρωπος γεννά τη συγκίνηση ότι ξαναβρίσκει δικούς του ανθρώπους, τα στηρίγματά του για ένα τόσο σκληρό και τραχύ παρόν, που τον περιμένει σαν κατάσκοπος έξω από το κατώφλι του μεγάρου να τον αρπάξει και να τον προσγειώσει, να τον ρίξει από τις άφθαστες κορφές της υψηλής τέχνης στα χαμαιτυπεία των οικονομικών αγορών και στα θεωρεία της διαφθοράς, της κερδολατρίας, του αμοραλισμού.
Π. Χριστοφιλίδης
Υ.Γ.: Ο Ηλίας Καφάογλου, πιστός στο εκδοτικό του ραντεβού, επιμελήθηκε τον τόμο ''Συν τοις Άλλοις'' (εκδ. Ύψιλον) με συνεντεύξεις του ποιητή μέσα σε μιαν περίοδο περίπου 50 χρόνων. Ανάμεσα στις άλλες και κείνη που έδωσε στον ''δικό μας'' Δημήτρη Τ. Άναλι.
Αν μ' ακούει ο Ηλίας, ας εισπράξει και αυτό: Μπράβο Ηλία, και εις ανώτερα, αν και ήδη έχεις φτάσει κι εσύ στις υψηλές κορφές!
Ελύτης Ιουλίτα Ηλίας : λέτε να είναι τυχαίες οι παρηχήσεις;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου